„Satyry” to jedno z najlepszych i najpopularniejszych dzieł Krzysztofa Opalińskiego, należącego do najważniejszych i najbardziej wpływowych polityków Rzeczypospolitej za panowania Władysława IV i Jana Kazimierza. Wydano je po raz pierwszy w Lesznie w 1650 r., później były wielokrotnie wznawiane.
Opaliński, gruntownie wykształcony Europejczyk (studiował m.in. w Lowanium, Orleanie i Padwie), znający kilka języków mecenas i koneser sztuki, a przede wszystkim wyborny poeta, stworzył arcydzieło tego gatunku. Posłużył się elegancką i plastyczną polszczyzną, nie unikając wyrażeń potocznych i zapożyczeń z innych języków, głównie z łaciny. Nawiązywał w ten sposób do bogactwa literatury rzymskiej i nowołacińskiej, zwłaszcza do tak mocno obecnych w niej wątków neostoickich. Niezwykłym eksperymentem formalnym było użycie przez Opalińskiego wiersza białego – po raz pierwszy na taką skalę w literaturze polskiej. Autor przyglądał się stanowi państwa i społeczeństwa, a jego oceny odznaczają się zdumiewającą nawet po trzech wiekach precyzją i ponadczasowością.